1. Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με την ανακύκλωση;
Προσωπικά το περιβάλλον με ενδιέφερε πάντα και γι’ αυτό και επέλεξα κατά τις σπουδές μου στην Πολιτική Μηχανική να επικεντρωθώ στον τομέα της μηχανικής περιβάλλοντος. Ο τομέας της διαχείρισης αποβλήτων είναι ένας πολύ ενδιαφέρον τομέας της περιβαλλοντικής μηχανικής. Δεν είναι τυχαία που η βιομηχανία διαχείρισης των αποβλήτων είναι από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες στις ανεπτυγμένες χώρες. Η τύχη αν θέλετε το έφερε τελικά, παρά το γεγονός ότι αρχικά ασχολήθηκα με την διοίκηση σε άλλες βιομηχανίες, να ασχοληθώ τελικά με την ανακύκλωση μόλις αυτή άρχισε να μπαίνει σε πιο οργανωμένη μορφή και στην Κύπρο με την ένταξη μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όσον αφορά τον Οργανισμό μας τώρα, την Green Dot Κύπρου, η ενασχόληση με την ανακύκλωση των συσκευασιών είναι ο λόγος για τον οποίο ιδρύθηκε ο Οργανισμός. Αποτελεί πλέον υποχρέωση των επιχειρήσεων που πωλούν στην αγορά συσκευασμένα προϊόντα να ανακτούν και να ανακυκλώνουν συγκεκριμένα ποσοστά των συσκευασιών των προϊόντων τους. Η Green Dot Κύπρου είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ανήκει στη βιομηχανία και αναλαμβάνει συλλογικά και εκ μέρους πολλών επιχειρήσεων την υποχρέωση τους για ανάκτηση και ανακύκλωση των συσκευασιών τους. Ο οργανισμός εκπροσωπεί μέχρι σήμερα 330 μεσαίες και μεγάλες εμπορικές εταιρείες και είναι ο μόνος τέτοιος οργανισμός υπάρχει στην Κύπρο. Πρόσφατα ο οργανισμός έχει αναλάβει και την ανάπτυξη συστήματος για την ανακύκλωση συστήματος για την ανακύκλωση Ηλεκτρικών και Ηλεκτρονικών Ειδών.
2. Πόσο πιστεύετε πως βοηθούμε το περιβάλλον κάνοντας ανακύκλωση;
Το περιβάλλον το βοηθούμε με διάφορους τρόπους όταν ανακυκλώνουμε. Πρώτα απ’ όλα εξοικονομούμε πρώτες ύλες που είναι περιορισμένες και ενέργεια, αφού η ενέργεια που χρειάζεται για την παραγωγή προϊόντων από πρωτογενείς πρώτες ύλες είναι πολλαπλάσια από αυτή που χρειάζεται όταν η παραγωγή γίνεται από χρησιμοποιημένα υλικά. Αυτό σημαίνει ότι η ανακύκλωση έχει άμεση σχέση με την οικονομία μας. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι με την ανακύκλωση αποφορτίζουμε το περιβάλλον από τεράστιους όγκους αποβλήτων που θα εναποτίθονταν διαφορετικά στη φύση. Διαφυλάσσουμε έτσι την ποιότητα του περιβάλλοντος και τη δημόσια υγεία που είναι τόσο σημαντική και για μας αλλά και για τις γενιές που θα έρθουν μετά από εμάς.
3. Ποια αντικείμενα που υπάρχουν μέσα στο σπίτι μας μπορούν να ανακυκλωθούν;
Υπάρχουν πάρα πολλά προϊόντα στα σπίτια μας που μπορούν να ανακυκλωθούν. Το ερώτημα φυσικά είναι πόσα από αυτά μπορούν να ανακυκλωθούν αποδοτικά ώστε το τελικό αποτέλεσμα της ανακύκλωσης να είναι θετικό για το περιβάλλον. Έτσι ενώ πολλά μπορούν να ανακυκλωθούν η επικέντρωση πρέπει να είναι σε αυτά που μπορούν να ανακυκλωθούν αποδοτικά και σε αυτά που έχουν επικίνδυνο φορτίο και η απόρριψη τους στο περιβάλλον είναι ιδιαίτερα επιβλαβής. Ενδεικτικά να αναφέρουμε τα χαρτιά, τα πλαστικά, τα μέταλλα, το γυαλί, τις ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, τους λαμπτήρες, τις μπαταρίες (επαναφορτιζόμενες και μη) κ.τ.λ..
4. Τι προσφέρει η ανακύκλωση στη ζωή μας;
Ήδη τα οφέλη της ανακύκλωσης έχουν αναφερθεί σε προηγούμενη απάντηση. Το σημαντικό που θα ήταν καλά να τονισθεί είναι ότι η ανακύκλωση οικιακών απορριμμάτων είναι μια διαδικασία στην οποία είναι απαραίτητη η εμπλοκή του κάθε πολίτη για να υλοποιηθεί. Βλέποντας τα πράγματα από την αντίθετη σκοπιά τώρα, η ανακύκλωση είναι διαδικασία που δίνει δυνατότητα παρέμβασης αν θέλετε στον Πολίτη και μια άμεση συνεισφορά του στην προστασία του Περιβάλλοντος.
5. Η πείρα σας λέει ότι ο Κύπριος άρχισε να ασχολείτε με την ανακύκλωση;
Η Κύπρος όπως πολύ καλά ξέρουμε είναι πολύ πίσω στα θέματα ανακύκλωσης. Δυστυχώς είμαστε ουραγοί στην Ευρώπη. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Έχει να κάνει μεν με την κουλτούρα μας ως κοινωνία, αλλά έχει να κάνει κυρίως με την έλλειψη πολιτικής που είχαμε όλα αυτά τα χρόνια στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων και του περιβάλλοντος. Εκεί που η υπόλοιπη Ευρώπη (κυρίως η βόρεια) με προσπάθειες 40 και πλέον χρόνων έχει μετατρέψει την κοινωνία της σε κοινωνία ανακύκλωσης, εμείς στην Κύπρο ως κράτος και ως κοινωνία δεν ασχοληθήκαμε σοβαρά με τα θέματα αυτά. Η αλλαγή των πρακτικών με τις οποίες προσεγγίζουμε το περιβάλλον επήλθε με την εναρμόνιση της νομοθεσίας μας με την Ευρωπαϊκή στην πορεία ένταξης μας στην Ε.Ε.
Έχουμε όμως εκ των πραγμάτων πάρα πολύ δρόμο να διανύσουμε μέχρι να ευαισθητοποιήσουμε περιβαλλοντικά τον Κύπριο Πολίτη. Η αδράνεια μας τόσα χρόνια δεν καλύπτεται από τη μια στιγμή στην άλλη. Παραταύτα είναι με μεγάλη ευχαρίστηση που βλέπουμε ότι ένα σημαντικό ποσοστό του κοινού να έχει ενεργοποιηθεί ήδη και υπάρχει αρκετό ενδιαφέρον για τα προγράμματα ανακύκλωσης. Είναι επίσης ενδιαφέρον και ενθαρρυντικό ότι τα μέσα μαζικής επικοινωνίας ασχολούνται πλέον συστηματικά με τα θέματα περιβάλλοντος και ανακύκλωσης.
6. Οι κάδοι της Green Dot Κύπρου που αρχίσατε να βάζετε δίπλα από τους κάδους σκουπιδιών άρχισαν να έχουν αποτελέσματα;
Το πρόγραμμα μας βασίζεται κυρίως στη συλλογή των ανακυκλώσιμων υλικών από σπίτι σε σπίτι με εξαίρεση το γυαλί για το οποίο τοποθετήσαμε ειδικούς κάδους στο σχήμα καμπάνας σε κάθε γειτονιά. Κάδους για άλλα ανακυκλώσιμα τοποθετούμε μόνο σε πολυκατοικίες και κάποιους άλλους επιλεγμένους χώρους. Από τις μονοκατοικίες συλλέγουμε από σπίτι σε σπίτι από τα πεζοδρόμια ή τις σκυβαλαποθήκες των κατοικιών.
Θα αναφερθώ λοιπόν γενικά στα αποτελέσματα της συλλογής των υλικών και όχι μόνο στους κάδους. Τα αποτελέσματα αν και δεν είναι εντυπωσιακά θα έλεγα ότι είναι όπως τα περιμέναμε. Από αρκετά σπίτια και κάδους μαζεύουμε πολύ καθαρό υλικό και σε καλές ποσότητες. Υπάρχουν όμως πολλοί συμπολίτες μας στους πέντε Δήμους που καλύπτουμε που δεν έχουν ασχοληθεί με το θέμα ανακύκλωσης. Είναι όλους αυτούς που πρέπει να ενεργοποιήσουμε για να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα. Και η προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης πρέπει να είναι συνεχής και αφορά όλους μας, κράτος, τοπικές αρχές, συστήματα, μέσα μαζικής επικοινωνίας κ.τ.λ..
Το σημαντικό για μας είναι ότι υπάρχει συνεχές ενδιαφέρον από πολίτες να ενταχθούν στο Σύστημα και ότι οι ποσότητες και η ποιότητα των υλικών που συλλέγουμε βελτιώνονται μέρα με τη μέρα.
7. Πιστεύεται ότι αρχίσαμε να έχουμε περιβαλλοντική συνείδηση;
Είμαστε ως κοινωνία στα πρώτα μας βήματα. Ως άτομα ή και ως οικογένειες ή ομάδες αν θέλετε υπάρχουν άνθρωποι πολύ ευαισθητοποιημένοι. Ως κοινωνικό σύνολο όμως έχουμε ακόμη αρκετό δρόμο.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε εδώ ότι η Ευρωπαϊκή Νομοθεσία δίδει ιδιαίτερη κατεύθυνση στις χώρες μέλη να φροντίσουν μέσα από τις Νομοθεσίες τους να προωθήσουν την εμπλοκή του πολίτη στη διαδικασία της ανακύκλωσης με τη διαλογή των υλικών στην πηγή (στο νοικοκυριό), ακριβώς γιατί μέσα από τη διαδικασία αυτή κτίζεται και η περιβαλλοντική συνείδηση του πολίτη.
Τέλος, η ανάπτυξη περιβαλλοντικής συνείδησης χτίζεται μακροπρόθεσμα μέσα από την αγωγή του πολίτη, άρα το θέμα περιβάλλον πρέπει να ενταχθεί πολύ πιο δυναμικά μέσα στο εκπαιδευτικό μας Σύστημα.
8. Πόσο απέχουμε από το εξωτερικό όσον αφορά τέτοια θέματα;
Η σύγκριση μας με χώρες της βόρειας Ευρώπης κυρίως, μόνο κατάθλιψη μπορεί να προκαλεί. Μιλούμε για κοινωνίες που έχουν εμπεδώσει την προστασία του περιβάλλοντος και την ανακύκλωση ως τρόπο και ως στάση ζωής. Ενδεικτικά αναφέρω ότι χώρες όπως το Βέλγιο ανακυκλώνουν το 90% περίπου των συσκευασιών που τοποθετούνται στην αγορά τους ενώ εμείς είμαστε σήμερα μεταξύ 5% - 10%. Αν δούμε όμως τις πιο νότιες χώρες της Ευρώπης όπως τις μεσογειακές, τα πράγματα και σε αρκετές από αυτές έχουν πολλά ακόμη περιθώρια βελτίωσης.
Εδώ είναι καλά ως κάποιο ελαφρυντικό να αναφέρουμε ότι τα πράγματα για την Κύπρο είναι αρκετά πιο δύσκολα από άλλες μεγαλύτερες χώρες της ηπειρωτικής Ευρώπης λόγω του μικρού μεγέθους της χώρας, της έλλειψης βαριάς βιομηχανίας που να απορροφά τα ανακυκλώσιμα υλικά και του νησιώτικου χαρακτήρα της χώρας μας.
9. Ποιο πιστεύετε είναι το πιο απλό πράγμα που μπορούμε να κάνουμε για το περιβάλλον;
Είναι αρκετά μικρά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε για το περιβάλλον μας στην καθημερινή μας ζωή. Να σβήσουμε ένα φως που δεν χρειαζόμαστε, να περπατήσουμε στο διπλανό περίπτερο αντί να χρησιμοποιήσουμε το αυτοκίνητο μας, να χαμηλώσουμε κατά 1οC το κλιματιστικό μας, να το σβήσουμε όταν δεν το χρειαζόμαστε κ.α.
Όπως ανάφερα όμως και πιο πριν μια πιο δυναμική και αποτελεσματική παρέμβαση μας ως πολίτες είναι να αποκτήσουμε νοοτροπία ανακύκλωσης. Με το να διαχωρίσουμε κάποια υλικά που αλλιώς θα πετούσαμε και να τα πάμε για ανακύκλωση συμβάλουμε σημαντικά στην προστασία του περιβάλλοντος. Να δώσω 2-3 παραδείγματα:
Ένα κουτάκι αλουμινίου καίει για να κατασκευαστεί 0,1 λίτρο πετρελαίου. Για να ανακυκλωθεί καίει μόνο 0,01 λίτρο.
Ένα γυάλινο μπουκάλι θα φωτίζει με την ενέργεια που απαιτείται για την κατασκευή του ένα δωμάτιο για 8 ώρες.
Μια μπαταρία μπορεί να μολύνει 400 κυβικά μέτρα νερού.
Με πέντε πλαστικά μπουκάλια μπορεί να κατασκευαστεί ένα μπουφάν.
Για κάθε τόνο χαρτιού που ανακυκλώνουμε γλυτώνουμε 32,000 λίτρα νερό και 17 δέντρα.
10. Θα θέλατε να μας πείτε ένα motto οικολογικής ζωής;
«Ανακύκλωση, στάση και τρόπος ζωής»